Wat is rente

Wat is rente, hoe wordt deze opgebouwd?

Rente (afkomstig van het Latijnse woord rendita: het teruggeven) is een geldbedrag dat bij het nemen van een lening als vergoeding wordt betaald aan de uitlenende partij.

Deze vergoeding telt als compensatie voor het uitlenen van het geld en de inflatie tijdens de periode dat dit bedrag is uitgeleend. Daarnaast denkt een bank zich door rente ook een beetje in tegen eventuele risico’s. Zo wordt het later terugbetalen van de rente bijvoorbeeld flink ontmoedigd. Er zijn verschillende vormen van rente. De rente die spaarders ontvangen heet creditrente of spaarrente. Debetrente is juist de rente die aan de bank wordt betaald. Het percentage dat iemand over een lening betaald kan gedurende de looptijd van de lening veranderen. Dit heeft te maken met extra kosten bij de bank, ontwikkelingen op de geldmarkt en de inflatie. Niet iedere vorm van rente is even gevoelig voor deze schommelingen.

De opbouw van rente

Het percentage dat jij aan rente betaald of ontvangt bestaat uit de volgende delen. De inflatiecompensatie, de risicopremie en de dienstverlening. Inflatie is het minder waard worden van het geld. Ieder jaar liggen de prijzen van goederen en diensten een klein beetje hoger. Door een vergoeding voor deze inflatie te vragen blijft de waarde van het geld hetzelfde als het moment waarop de lening werd afgesloten. De risicopremie dekt het risico dat het geld niet zal worden terugbetaald. Doordat iedereen een gedeelte risicopremie betaald, maakt de bank winst. En als er dan forse verliezen worden geleden kan de bank dit compenseren zonder zelf in de rode cijfers te lopen. Daarnaast betaal je natuurlijk ook voor de dienstverlening.

Korte- en langetermijnrente

De rente die betaald wordt over een korte termijn lening, de kortetermijnrente, is vaak lager dan de compensatie voor een lening die langer loopt. Onder kortetermijnrente valt de rente die de bank aan jou betaald over je spaarrekening. Deze leenovereenkomst kan gezien worden als kortdurend, omdat deze op ieder moment kan worden opgezegd, zonder consequenties. Schommelingen in het kortetermijnrentepercentage hangen vaak samen met maatregelen van de centrale banken als reactie op het economische klimaat (zoals de Europese centrale bank)Er is immers geen duur afgesproken. Bij een langetermijnrente kun je denken aan bijvoorbeeld staatsleningen. Bij langetermijnrente is een verhoogde rente meestal het gevolg van de inflatie. Over het algemeen is de rente die wordt betaald over een langetermijnlening een stuk hoger.

Vaste en variabele rente

Er kan ook een onderscheid worden gemaakt tussen een vaste en een variabele rente. Bij sommige leningen (zoals bij een hypotheek) is het mogelijk om het rentepercentage dat je betaald vast te laten zetten. Je betaald dan voor een bepaalde looptijd een vast bedrag. Dit bedrag is vaak hoger, omdat mogelijke renteschommelingen al zijn meegerekend. In tegenstelling tot een variabele rente, die wordt bijgesteld bij veranderingen op de markt, weet je dus precies wat je maandelijks kwijt bent. Bij beide rentevormen lopen zowel de bank als jij zelf risico’s. Door deze verschillende vormen van rente kunnen deze risico’s echter wel beter worden gespreid. Daarbij is er voor beide partijen ook altijd de kans op rendement. Een variabele rente kan bijvoorbeeld ook omlaag worden bijgesteld.